رئیس مرکز تحقیقات فرهنگ و تمدن خلیج فارس عنوان کرد: فعالیت‌های مرتبط با حوزه خلیج فارس در رشته‌های علوم سیاسی، تاریخ، جامعه‌شناسی و حوزه معماری خلیج ازجمله مأموریت‌های این مرکز تحقیقاتی است.
دانشگاه آزاد اسلامی در دهه ۸۰ بعد از حدود دو دهه فعالیت به این نتیجه رسید که اگر امور تحقیقاتی را به فعالیت‌های علمی خود اضافه نکند به برخی موفقیت‌ها نمی‌رسد و رسالت دانشگاه تحقق نمی‌یابد؛ بنابراین سال ۸۵ مجوز نخستین مرکز تحقیقاتی در زمینه آب به یکی از واحدهای دانشگاهی داده شد.
اکنون در مجموع بیش از ۲۰۰ مرکز تحقیقاتی در دانشگاه آزاد اسلامی فعالیت می‌کنند. ۱۶۴ مرکز تحقیقاتی از این مراکز در زمینه‌های تحقیقاتی غیرپزشکی از جمله فنی، مهندسی، کشاورزی و ... و ۳۹ مرکز تحقیقاتی در زمینه پزشکی فعال هستند.
برای آشنایی بیشتر با مأموریت‌ها، فعالیت‌ها، دستاوردها و برنامه‌های مرکز تحقیقات «فرهنگ و تمدن خلیج فارس» دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر با داوود یحیایی رئیس این مرکز گفت‌وگو کرده است که در ادامه می‌خوانیم.
چگونگی و چرایی ایجاد مرکز تحقیقاتی «فرهنگ و تمدن خلیج فارس» در دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر را توضیح دهید.
یحیایی: مرکز تحقیقات فرهنگ و تمدن خلیج فارس در پی تأیید و تصویب دبیرخانه اتحادیه دانشگاه‌های حوزه خلیج فارس که به تأیید معاونت بین‌الملل دانشگاه آزاد اسلامی رسیده است به دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر ابلاغ شد و از آنجا که یکی از بندهای آن، راه‌اندازی مرکز تحقیقات فرهنگ و تمدن خلیج فارس بود با توجه به تأکید رئیس وقت واحد بوشهر، بهمن ۱۳۹۹ و با توجه به اهمیت، ضرورت و توجه به مبحث مطالعات خلیج فارس و اهمیت خلیج فارس برای ایران و جهان و دانشگاه آزاد اسلامی، طرح و پورپوزال راه‌اندازی فرهنگ و تمدن خلیج فارس توسط این‌جانب تدوین و در جلسه رسمی در حضور مدیرکل آزمایشگاه‌ها و مراکز تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی از آن دفاع شد و اسفند ۹۹ مورد تأیید سازمان مرکزی دانشگاه واقع شد؛ اما راه‌اندازی و فعالیت این مرکز تحقیقات از اواسط اردیبهشت ۱۴۰۰ و همزمان با روز ملی خلیج فارس با سخنرانی عبدالکریم مشایخی رئیس مرکز ایرانشناسی (شعبه بوشهر) آغاز شد.
چه مأموریت یا مأموریت‌هایی برای مرکز تحقیقات فرهنگ و تمدن خلیج فارس تعریف شده و آیا اکنون در انجام مأموریت‌ها فعال است؟
یحیایی: مهم‌ترین مأموریت‌هایی که برای مرکز تحقیقات فرهنگ و تمدن خلیج فارس طراحی و در نظر گرفته شده، برگزاری همایش‌ها، کارگاه‌ها و طرح‌های پژوهشی در زمینه مطالعات خلیج فارس و فعالیت‌های مرتبط با حوزه خلیج فارس در رشته‌های علوم سیاسی، تاریخ، جامعه‌شناسی و حوزه معماری خلیج فارس بوده و در این زمینه برخی کارگاه‌ها و سخنرانی‌ها برگزار شده و برخی برنامه‌ها نیز در دست اقدام است.
تاکنون چه فعالیت‌هایی در مرکز تحقیقات فرهنگ و تمدن خلیج فارس صورت گرفته و دستاورد یا دستاوردهای ایجاد این مرکز از ابتدا تاکنون چه بوده است؟
یحیایی: با توجه به آغاز کار و فعالیت مرکز تحقیقات فرهنگ و تمدن خلیج فارس از اواسط اردیبهشت ۱۴۰۰، طراحی و اجرای وبسایت مرکز و آغاز فعالیت در فضای مجازی و واقعی و بارگذاری اطلاعات وبسایت با آدرس Pgcr.iaubushehr.ac.ir، نشست علمی(وبینار) و جلسه پرسش و پاسخ به مناسبت روز ملی خلیج فارس با عنوان «سیادت ایرانیان بر خلیج فارس» با سخنرانی عبدالکریم مشایخی و حضور قریب به ۱۰۰ نفر از دانشجویان، استادان و علاقه‌مندان به مبحث خلیج فارس(اردیبهشت ۱۴۰۰)، برگزاری کارگاه روش تحقیق و پروپوزال نویسی به مدت ۸ ساعت توسط محمدعلی شهریاری مدیر گروه علوم سیاسی دانشگاه (۲۳ تا ۲۷ شهریور۱۴۰۰) با حضور دانشجویان و علاقه‌مندان و درآمدزایی از این کارگاه و وبینار و نشست علمی به مناسبت هفته کتاب و کتابخوانی با عنوان «فرصت‌ها و چالش‌های کتاب و کتابخوانی در ایران» با سخنرانی عباس عاشوری‌نژاد رئیس هیئت اندیشه‌ورز دانشگاه آزاد اسلامی استان بوشهر( ۲۴ آبان ۱۴۰۰) با حضور بیش از ۱۰۰ نفر از دانشجویان، استادان و دیگر علاقه‌مندان، بخشی از برنامه‌های صورت گرفته در این مرکز تحقیقاتی بوده است.
برگزاری وبینار و نشست علمی «نقش مصالح چوبی در بافت قدیم بوشهر از منظر انرژی و معماری» با حضور محمدعلی رحیمی مدیر گروه معماری و میثم غلامپور و سیده زهرا هاشمی از گروه مکانیک، تبدیل انرژی و راحیل ندومی دکتری معماری با حضور بیش از ۱۰۰ دانشجوی رشته معماری(۸ آذر ۱۴۰۰) برگزاری وبینار و نشست علمی با حضور دانشجویان و علاقه‌مندان به معماری و بافت تاریخی بوشهر با سخنرانی محمدعلی رحیمی مدیر گروه معماری و راحیل ندومی استاد گروه معماری با عنوان «بررسی زیبایی شناسانده و عملکردی عناصر چوبی در بافت قدیم و تاریخی بوشهر »(۱۵ آذر ۱۴۰۰)، نشست علمی و سخنرانی رئیس مرکز تحقیقات به مناسبت روز دانشجو با عنوان «ضرورت تحول و تغییر رویکرد در دانشگاه‌ها* » با حضور استادان و دانشجویان و علاقه‌مندان، ترجمه کتاب با عنوان «تجارت در دریای سرخ» -که ترجمه شده و توسط مرکز تحقیقات در دست انتشار است-، تألیف کتاب در حوزه تاریخ تشیع با عنوان ««تشیع در ایران از آغاز تا دوره صفویه» -که توسط مرکز تحقیقات در دست انتشار است- و پیگیری اولیه به منظور راه‌اندازی مجله تاریخ و تمدن اسلامی ار دیگر برنامه‌ها و فعالیت‌های انجام‌شده در مرکز تحقیقاتی فرهنگ و تمدن خلیج فارس واحد بوشهر بوده است.
تعامل نهادها و مراکز مربوط با مرکز تحقیقات فرهنگ و تمدن خلیج فارس چگونه بوده و آیا قرارداد و تفاهم‌نامه‌ای در زمینه‌های همکاری صورت گرفته است؟
یحیایی: طی چند ماه فعالیت مرکز تحقیقات خلیج‌فارس جلسات و پیگیری‌های متعددی با دستگاه‌ها و ادارات مرتبط برای عقد قرارداد یا تفاهم‌نامه صورت گرفته است؛ اما به دلیل شرایط کرونایی و تعطیل بودن دستگاه‌ها و یا نیمه فعال بودن آنها و مشکلات و تنگناهای مالی و غیر حضوری و نیمه تعطیل بودن دانشگاه، نتایج چندان رضایت بخش نبوده و امید می‌رود با پایان یافتن کرونا و بهبود شرایط اقتصادی و مالی دستگاه‌ها و ادارات بتوانیم طرح‌های پژوهشی خوبی مرتبط با این مرکز تحقیقاتی انجام دهیم و به ثمر برسانیم و کارگاه‌ها و همایش‌ها و برنامه‌های دیگری مطابق با اهداف و مأموریت‌های این مرکز تحقیقات پیگیری و به انجام برسانیم.
جایگاه پایان‌نامه‌های دانشجویی و طرح‌های پژوهشی استادان و اعضای هیئت علمی در مرکز تحقیقات فرهنگ و تمدن خلیج فارس چگونه است؟
یحیایی: در زمینه طرح‌های پژوهشی و پایان‌نامه‌های دانشجویی با توجه به تعطیل شدن برخی رشته‌های همسو با مرکز و نداشتن دانشجو در رشته تاریخ و تمدن ملل اسلامی و غیر فعال بودن و غیر حضوری بودن دانشجویان از یک طرف و مشکلات مالی و اقتصادی در این زمینه پیگیری‌هایی شده است و از آن جمله در رشته معماری که برخی رساله‌های دکتری در زمینه معماری خلیج فارس سوق داده شده است.
